Van inspiratie naar actie
Bij de start van de bijeenkomst benadrukte Marieke Andreae, directeur-bestuurder van ZorgpleinNoord, het belang van kansen zien, kansen pakken, deze inzetten en samen de verandering realiseren. Jojanne van Elderen, genomineerd voor Sociaal Werker van het Jaar 2025 en jongerenwerker bij Welzijn De Wolde vertelde over hoe zij jongeren in hun kracht zet, verbindingen legt en waarom jongerenwerk onmisbaar is. Vervolgens gaf Patricia Braat, auteur van De Spreeuwenzwerm over 7 lessen van Veranderkracht, praktische handvatten om ideeën om te zetten in een beweging die het verschil maken.
Na de benoemingen gingen Koplopers en deelnemers in gesprek over kansen en mogelijkheden om van de initiatieven te leren en bij te dragen aan opschaling en verdere implementatie. Onder leiding van gespecialiseerde workshopleiders waren in het middagprogramma twee workshoprondes waarin innovatie en de transitie van werk centraal stonden. Een sfeerimpressie van deze dag vind je in de foto's onderaan deze pagina.
De Koplopers en hun initiatieven
Was je niet bij de bijeenkomst en wel benieuwd naar de nieuwe Koplopers en hun initiatieven? Lees het hieronder.
Koploper Digitaal Gezondheidscentrum
Het Digitaal Gezondheidscentrum: integrale samenwerking tussen het medisch en sociaal domein
Het Digitaal Gezondheidscentrum (DGC) is een regionaal samenwerkingsverband in Kennemerland dat inspeelt op de groeiende zorgvraag door vergrijzing, complexere zorgbehoeften en een tekort aan zorgpersoneel. Het biedt mensen met meerdere (chronische) ziektes integrale begeleiding door medische en sociale zorg te verbinden, ondersteund door digitale technologie en een centraal aanspreekpunt: de verpleegkundig telecoach. Vanuit het gedachtegoed van Positieve Gezondheid stimuleert het DGC eigen regie en brede ondersteuning, wat leidt tot minder fysieke consulten, kortere opnames en efficiëntere werkprocessen. Sinds 2023 zijn al meer dan 3000 patiënten geholpen, met een daling van herhaalbezoeken van 21%. In 2027 worden 30 zorgprocessen digitaal ondersteund, waardoor samenwerking, toegankelijkheid en toekomstbestendigheid van zorg en welzijn verder worden versterkt.
Partners: Rode Kruis Ziekenhuis, ViVa! Zorggroep, Huisartsen Zuid- en Midden-Kennemerland, Heliomare, Gemeente Beverwijk, Gemeente Velsen en Gemeente Heemskerk
Koploper Kwadrant
Impactcoalities jagen positieve veranderingen in de VVT aan
Kwadrant werkt actief aan het versterken van de samenwerking tussen formele en informele zorg om het oplopende personeelstekort in de VVT op te vangen en de kwaliteit van leven van bewoners te verbeteren. Uit onderzoek bleek dat mantelzorgers en vrijwilligers weliswaar belangrijk worden gevonden, maar er nauwelijks structureel wordt samengewerkt, wat leidt tot misverstanden en hogere werkdruk. Met het iZi-traject en impactcoalities heeft Kwadrant pilots uitgevoerd waarin teams samen met familie nieuwe werkafspraken testten, gericht op gedragsverandering en cultuurverandering op de werkvloer. De aanpak is systemisch, opschaalbaar via een train-de-trainer-programma en ondersteund door de MIRA-scan om innovatievolwassenheid te meten. Resultaten zijn meer eigenaarschap, energie en betrokkenheid van familie, waardoor lichte zorgtaken beter verdeeld worden. Kwadrant wil deze samenwerking structureel verankeren in beleid en opleidingen en geeft tips zoals klein beginnen, successen delen, veilige leeromgevingen creëren en het 'waarom' van informele zorg goed communiceren.
Partner: iZi
Koploper De Hoven en Alfa-college
Beroepsvitaliteit in de zorg: een innovatieve regionale aanpak
De zorgsector kampt met grote personeelstekorten door dubbele vergrijzing. Vooral mbo-opgeleide zorgprofessionals ervaren hoge werkdruk en uitval. Om dit structureel aan te pakken, is in Groningen het Lerend netwerk beroepsvitaliteit Zorg Groningen gestart, waarin zorg- en onderwijsinstellingen samenwerken om vitaliteit vanaf de opleiding tot en met de werkvloer te verankeren. De aanpak richt zich op preventie en amplitie, met praktijkgericht onderzoek, gezamenlijke pilots en tools zoals een beroepsvitaliteitsmat en stageopdrachten. Het netwerk groeit regionaal en landelijk, met als doel duurzame inzetbaarheid, werkplezier en behoud van zorgprofessionals. Beroepsvitaliteit wordt inmiddels opgenomen in het mbo-kwalificatiedossier, wat landelijke impact heeft.
Partners: Vitaliteitscampus, ZINN, Martini Ziekenhuis, UMCG, 's Heeren Loo, Espria, Treant, Zonnehuisgroep Noord, ZorgpleinNoord, Zorgadvies Groningen, Hogeschool Rotterdam, Hanze, RUG, Menso Alting, en Noorderpoort
Koploper G-AAN
Samen sterk in de nacht: organisatie-overstijgende nachtzorg in Drenthe
Vier zorgorganisaties uit het G-AAN netwerk hebben een organisatie-overstijgend nachtzorgmodel ontwikkeld om met minder personeel dezelfde kwaliteit van zorg te bieden. Door samenwerking en inzet van digitale middelen zoals domotica en DigiContact kunnen cliënten
's nachts altijd hulp krijgen via beeld- of telefoongesprekken, terwijl fysieke inzet alleen plaatsvindt wanneer nodig. Dit voorkomt onnodige verplaatsingen, vergroot de veiligheid en maakt personeel overdag beschikbaar. Het project volgt een co-creatieve, ontwerpgerichte aanpak met pilots, waarbij medewerkers, cliënten en verwanten actief meedenken. De eerste resultaten tonen dat gezamenlijke nachtzorg leidt tot efficiënte inzet, behoud van kwaliteit en meer samenwerking tussen organisaties, met het doel om deze werkwijze regionaal op te schalen.
Partners: De Bruggen, Cosis, Vanboeijen, en Koninklijke Visio
Koploper JEP Veendam
Snellere, betere jeugdhulp door samenwerking en innovatie
Sinds gemeenten in 2015 verantwoordelijk zijn voor jeugdhulp, kampen zij met lange wachttijden, stijgende kosten en versnippering door het grote aantal aanbieders, wat de kwaliteit en samenwerking onder druk zet. Gemeente Veendam koos voor een vernieuwende aanpak: via een aanbesteding droeg zij de verantwoordelijkheid voor ambulante jeugdhulp en financiën over aan zes samenwerkende aanbieders onder de naam JEP Veendam. Deze samenwerking richt zich op 'kleiner, beter, leuker' door specialisten dicht bij gezinnen te plaatsen, zonder indicaties of wachttijden en door regels en administratie te schrappen. Het resultaat: binnen zes maanden geen wachttijden meer, lagere kosten, minder crisiszorg en betere continuïteit voor gezinnen en professionals. Medewerkers ervaren meer ruimte, samenwerking en werkplezier, waardoor hun binding en motivatie sterk toenemen.
Partners: Coöperatie Dichtbij, Molendrift, Team050, Koen, Leger des Heils, en Barkema en de Haan
Koploper ZINN en Hanzehogeschool Groningen
Familiezorg – Samen leren en transformeren
De Nederlandse gezondheidszorg staat onder druk door onder andere vergrijzing en krapte op de arbeidsmarkt, waardoor samenwerking tussen cliënten, hun familie (mantelzorgers) en hun zorgprofessionals cruciaal is. Het concept Familiezorg biedt een relationele benadering waarin de cliënt wordt gezien als onderdeel van een sociaal netwerk, met als doel gezamenlijke verantwoordelijkheid, betere kwaliteit van leven en ondersteuning van mantelzorgers. ZINN en de Hanzehogeschool ontwikkelden en toetsten dit concept via een pilot en actieonderzoeken wat leidde tot organisatie brede implementatie, nieuwe werkwijzen zoals huisbezoeken en aangepaste zorgleefplan-besprekingen en scholing van medewerkers. Familiezorg vraagt om cultuurverandering en langdurige aandacht, maar levert betere communicatie, werkplezier en mogelijk verlichting van personeelstekorten op. De opgedane kennis draagt bij aan opschaling naar andere organisaties en een transitie naar een nieuwe manier van werken.
Vragen
Heb je vragen over het Koplopernetwerk? Kijk dan via onderstaande button op de site van Actie Leer Netwerk of neem contact op met Sanne Martena.
Sanne Martena